|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
5 U: j! j& {7 F9 a& O5 f<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>" }4 K5 M# p$ ~7 F. R# B4 P- `
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
" \% v" v$ a$ }<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>/ S! N' Q- l. T* P5 J
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>( ?( @" N: {1 o4 D
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
( W9 A3 A& v* ^5 J" v: w9 X' y<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
. `$ o4 W4 E) s$ \- G" c<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
* R; U; W1 d8 c<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
" T- {$ t1 {0 K/ P/ `<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>- b9 }6 G- y) V
<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>/ B) u* V% \3 u8 z
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>+ L) u. T3 O" ?+ D% r" T
<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
. Q7 A% K4 m# i0 T" d& ~<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>
' a" O2 A0 ^$ F<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>$ N$ ?: Z8 M. `
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>$ A/ \ F2 x/ z$ B& j& t8 m1 v, r% |1 R
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
) a; }0 q" w: a9 \2 q8 h<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
2 j& U- M" p- a: q<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>; X& ^3 x7 y/ \/ t ~
<P >(一)流水对<p></p></P>; j: Y3 f% z( Q$ @8 k! j: w
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P># c" n5 A7 \0 b
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>/ ~. ?7 i# U( w* k) Q1 {
<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>& q8 v0 d$ O% _! S: z
<P >(二)借对<p></p></P>
9 _; g3 ^6 s! t+ c$ t0 ]7 x- _<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
/ l2 \; M5 W# |, S" l<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>; J/ e, @9 y8 y& o x6 a
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
+ k. M) \) Y9 _* |5 Y% F9 d a<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>3 O- D* `0 T' |% ~8 u
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>4 C$ q5 c% g/ W) q8 n% j7 M' H* P
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>) s# Z- r! P2 c) t( S6 u
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
4 @+ `) S. _6 `' D& A7 {2 v<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
4 y# j5 ]+ d! Z q0 f: x<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
! W8 a' n& u* ~) A: U<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>* k3 D5 o! M6 ?$ T
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>/ u6 H2 b+ ~6 d r! ~, P+ d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
. S/ m$ {# N& E<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
1 _1 j/ D; t; }4 @3 P# k<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>; {. E/ F, `0 S# `7 a8 Y! B7 Z
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|