|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>. t4 n0 t8 z$ G6 |, G- f+ T2 w8 s* H
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>
& p+ M- n* G: c<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
9 z% w3 J5 D" f4 o% R6 Z<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
B! M. g( g" K<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
( r$ i' r* d: S. m9 T<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
- B; _8 S6 w( x6 Z6 d& L<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>: L% j) A3 F7 w2 c* ?
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>4 y0 X! q+ @2 D5 m' j- x
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" K3 l% F- j2 V4 l
<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
4 b) \- x( q* u% s1 O6 q<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P># a4 l" H1 B' n: S% O" [( t
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
% @0 S- N# Z' d- d7 n1 d<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>/ W( z* U! W7 n# P, @1 F8 K
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>. w# ?& g; |+ C6 l" g% D
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
, n/ _4 G6 I) x+ H$ \* V4 T<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>3 ^8 u8 X; X4 Y4 u$ N- m* R- u% S
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P># |$ X2 a( G+ s1 H5 F8 F
<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
- q/ }( L# B8 F ]- a ?<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P> T* K; s8 I4 [
<P >(一)流水对<p></p></P>
+ A. O5 [) B6 L3 N8 x<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>) z. X: O$ D: Y, B" j$ D
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
5 K5 k. P$ Q3 E' v! v' n% x<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
9 l3 [5 r2 j. a- q; M6 v<P >(二)借对<p></p></P>9 z- V( w# q! h9 p9 q6 p
<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>: Y6 Z3 J7 j' g- `0 q9 g. m& d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>5 C5 _4 G' Y( Y$ w6 N7 w7 \3 }9 m
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>- h1 v* N4 z: @* C+ F& X0 H
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>0 g7 Y7 K) v$ H/ ~4 y3 w/ Q, C: b2 Z
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
4 _8 D3 n/ Q1 V( q' j$ [<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>
0 f' Y3 s* c2 u6 \9 J+ I) ~<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>' G! { X9 n; n" L# ]' o. e! n
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P># t0 ]3 Y( a: E: H1 {- Y5 k
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>0 _- [ x6 z$ M; p2 e6 n
<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>8 f y' m- {8 ?3 s
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
9 v4 _& |9 P( k1 T<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>* b! m; @! p( @( ?6 r" Y; X5 R
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P> I5 I% D( U6 j+ C: V
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>' h" i5 c- A. S
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|