|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>3 S! C7 N0 k/ M. G
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>2 l- @ s Q2 R5 E. |. h( I/ S
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P> [: `( E3 \/ S2 x
<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>% I& ]. X F! r6 p
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>; A$ @% m3 N) A! r% z
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>+ j9 m! `4 x" V4 z
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P># j, L& N' t9 A7 A$ o
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>9 a/ c; E( X$ g9 e7 J. ]' U
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
% H+ {; |" m; ^" H<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
7 r* T8 T; |, \<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
2 d6 j' H0 K0 j! z3 \; f5 b0 x<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
7 U( W5 O: x; l7 Y; I6 i$ @6 [! I& E<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
% n) e- O1 }3 B7 W( }; V* n; k<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>- S) ]" z% X/ B
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
3 y" `: S7 ?% U) m9 i6 ^* d<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>. q# D- r3 w) n; g! d$ @" o
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>4 }/ r0 D+ _7 _( H+ g) M
<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P># f0 c3 H8 y- n5 F% F; r/ J
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>: w) `$ F! t) `9 `- T, |, ]
<P >(一)流水对<p></p></P>4 l1 q- v/ g H
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
" E8 E {8 m# |<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
' z& k7 t4 @; F3 X/ s/ Y1 R- V<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>. C5 K* p# M7 r: h0 j; e& v% c
<P >(二)借对<p></p></P>" t4 U- X& D }- i* Q! Y
<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>, V E5 ^9 g2 |2 ?8 q$ g7 X7 e- T b" z
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
( p# ?$ X. u1 c+ P( F<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
# f' _: e* F) f s" |" a<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>- ^& C/ ?: z+ V
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>$ p# `* ~6 z& S, H+ J5 A! L8 j4 p7 z
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>
& v' c% A) S7 F. z2 U( @4 @<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>6 U0 G( o. [1 L. ^! a, G. |1 q8 r$ Z
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
) b' D% i3 t2 P<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
! t' \' i' O6 S. b+ H. n<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>
' f( ~& g8 T5 d6 H/ @/ x<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
3 C& _' Y% Y; F* U8 ]2 t/ I<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P># Q/ w$ f; S+ `% F( m' {9 R
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
. F0 U8 {; ` {9 q; q$ [<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>9 n9 c2 H' D0 E) q" {: p" _1 s
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|