|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
! E$ B) ]6 S4 @9 m) A<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>
; m9 Y- K: f) n/ @' E& C<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
. ~( b9 R I, J8 E9 B/ v<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>: f3 ~8 h+ u( @+ P1 ]
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
# e* b9 g% Y' {2 d<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>: D/ ~8 n+ Q/ l) Z0 ~1 v
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
2 g* s" ^' L/ f, G. k$ Q<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
# c6 ~; c3 A) Q- \2 R/ l/ n<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P># l3 m% K( l2 j. R
<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
, d1 l' y1 ~4 M' u+ W<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
: F% e+ y0 `# W/ f8 a8 D7 b<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
# M) Z! k) B+ E+ v! [<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
8 b9 [- x1 r+ Q<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P> ~8 q2 a4 n b/ j4 x& t
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>5 |, u H% h# r$ Q) n2 k+ r
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
" {+ R8 R4 l. r) Z8 V& C1 ]: O<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
% T: P- ] R& s2 O<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
& \2 M! h- c( S0 |$ Z1 D7 w<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
9 d- B0 t- R" I<P >(一)流水对<p></p></P>& o+ ]- Z/ _, s: U5 N. F
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>" V' Z0 ]; I) i2 B
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>0 p# N% o. U& B1 n) X5 T, Q- _# n" T
<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
& ?* n/ I+ t" n2 T% R<P >(二)借对<p></p></P>
+ W! t* x+ k [. h5 N" i, q<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>; I0 S7 |0 h: @
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" v; @, p, n& e7 l! w$ P, I
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
1 a* G# y# f" }<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
4 j& I3 B5 h( Y" K4 Q% b<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>' V5 [0 \1 b! ?3 k, r$ S
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>/ X( z% ]) x6 u8 \5 l
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
0 {/ R% ^0 @- |" w- l5 X<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
A0 e' V ?7 }<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" Y& n: \+ ]2 _+ h/ R
<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>
& d8 ~2 y4 E7 C* s3 l: U5 f<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
! H5 _ W# x; V- v6 ^<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
* r1 Y* K/ K! V0 o& N6 I<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
% P0 [( j' l9 Q) K<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>) c# P% h; W: r! c% S
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|