|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
6 H; O& q8 J6 ^1 c<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P># p; Z% \' g' L0 W0 Q
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>/ _% F9 ~7 T# h! @/ R- O4 ?
<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>; q5 w$ M5 H k3 Z, L
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
( ~2 a) \5 R2 Z; S( I: a6 w( e<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>% e q) R9 h! q" v' W
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>' m3 x( t5 d" N3 {, o
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>' Y! c/ V6 Z+ X2 T3 C% Q- `
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>) S2 A5 g+ g: n$ N
<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
0 J+ }% u( U7 \& p) |<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
3 Z, m. O, K% I1 o<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
: }7 k; E" C1 f, [( ]( N! W0 h. C<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
$ i1 j* [( H1 X& g7 E6 Y<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>
, w+ A+ V# c( B<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
& `0 \/ C- }6 }/ k3 F7 s* y<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>4 N8 J0 {1 P& V; P
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
5 S- Q0 D5 M- L2 c/ y<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
( u p' a$ U) r<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>) o- e) L* O! @; \
<P >(一)流水对<p></p></P>6 c7 r$ I/ V: e- k
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>) O; j% L, D( T# N
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
& b8 M9 c7 _ Z! C<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>* U' p0 w+ W: B- ~; Z! \8 V
<P >(二)借对<p></p></P>; w1 W2 v1 Q) ?- X. `
<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
8 r5 n7 k* m$ G* X3 k<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
& A' B+ z) G( g<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>6 F2 L# ~" N B3 f/ J) f4 Z5 d
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P> l$ a5 L( d! B$ Y
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>1 K1 N: \5 `, ?: C
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>
' j2 ]6 K; S4 G/ t6 G% f* q3 ]<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>8 _* @$ n( y5 {
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>! B! }/ J8 T8 Z" [& s
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
; A+ E% @. i' E0 r<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>
6 Y) b* K( ~. O- O0 t<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>$ \0 `# h# Z( Q: y4 }' h; P
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
' e: R+ N/ ]/ P* Q2 M# a* B: m<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
5 f0 A6 y t( F! I% `5 N ~<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
* O# ]: m8 h6 n9 ]7 z3 D9 c3 @2 h<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|