|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
; \- P, s5 p9 O: W: h. t* g( b<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>5 q7 e, |, Q5 P3 C
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
4 b. S! I+ d3 U; s1 i<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
& l# H) e- Q7 F( E) g<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>$ e+ I* v m) H0 p1 E
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
# q/ G v2 x$ S9 T1 ^& u* P. a<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
$ E* `; g4 g3 u<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>+ o" S% S; u- n
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>7 c$ `$ i8 I1 C
<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>6 \! k$ {( n- N I3 Q S9 G9 Y
<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
9 w1 [8 C$ k7 N$ [7 e<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
. D) @: S! L& O<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>0 P/ l2 i& G! ?$ \# t
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>% Z- n: S: |/ z6 |% d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>1 b: U7 S ]0 n
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
$ A9 ^1 p6 A$ ~2 ]4 L0 U" m<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
+ Y: w+ Q2 n/ M; {9 _<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>: |' |- E+ {( ?% Q+ A
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
: |4 [) ~5 s* [8 H& A$ G<P >(一)流水对<p></p></P>6 {/ E" q4 E; `8 T! v+ e
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
7 n: \9 i, a) Y. n$ G<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
) v6 }! L: Q9 P) F' J! ]<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>- H* B. e6 }6 s* _ E' i
<P >(二)借对<p></p></P>
, V$ e# m$ ?' L+ T8 b<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
" p7 B2 x: v7 R2 u# w<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>. O0 [0 |1 r' Y/ P1 v0 u3 I
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>0 L# W! x; U0 |( s/ \' l9 V- {# g6 S
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
, Z3 l$ U. y' K% [, c' Z<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>3 [( w: L0 ]. I7 R' M
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>
6 u$ m/ p' P; n1 J7 T! C<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>0 r7 D7 T3 F' H5 r- f e- G8 m3 B
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>. \- d w. Y7 T) {
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" y5 \8 P7 N# R; H, D: H+ @
<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>1 E* {: [" ?* x/ a
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
- M j1 Q# d7 L% t<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
; j+ t0 J9 Y6 w" a& V<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>2 o+ x$ A9 M8 Q0 w7 O M [4 s
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
3 i/ I/ M8 W* a _<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|